YAHUDİLERE BAKIŞ

Bu kitapta eleştirilen ve karşı çıkılan, Yahudi dini veya Yahudi ulusu değil, ırkçı ateist Siyonist ideoloji ve bu ideolojinin savunucularıdır. Çünkü bugün Filistin’de yaşananlar ateist Siyonist ideolojiyi benimsemiş liderlerin, bu ideoloji doğrultusunda yaptıkları uygulamalardan başka bir şey değildir. Okul bahçesinde oynayan çocukların üzerine füze yağdıran, bahçelerinde ürün toplayan kadınları kurşun yağmuruna tutan, işkence, şiddet ve çatışmayı Filistin’de günlük hayatın bir parçası haline getiren güç, ateist Siyonist ideolojidir…

Bununla birlikte günümüzde dünya genelinde pek çok düşünür, siyaset ve tarih bilimci de ateist Siyonist ideolojinin karşısında yer almaktadır. Ateist Siyonizme ve İsrail Devleti’nin ateist Siyonist uygulamalarına yönelik eleştirileri ile tanınan bu düşünürler ve yazarlar arasında pek çok Hıristiyan gibi, Yahudi dinine mensup ve İsrail üniversitelerinde görev yapan akademisyenler de bulunmaktadır. Kudüslü bir Hıristiyan aileye mensup olan Edward Said, İsrail’in Filistin halkına karşı uyguladığı şiddeti eleştiren ve bölgeye barışın getirilmesinin ancak İsrail’in ateist Siyonist ideolojiden vazgeçmesi ile mümkün olabileceğini savunan ünlü Ortadoğu uzmanlarındandır. Kendisi de bir Yahudi olan Noam Chomsky ise yazılarının ve kitaplarının büyük çoğunluğunda ateist Siyonizmi ve ateist Siyonizme destek veren ülkelerin politikalarını eleştirmektedir.

İsrail Terörüne Sağduyulu İsrailliler de Karşı

Kendilerine ‘yeni tarihçiler’ adını veren bir grup Yahudi akademisyen ise, 80′li yılların başından bu yana İsrail devlet politikasının üzerine kurulu olduğu sözde ‘kutsal yalanları’ dile getirmekte ve bu yalanlarla ilgili gerçekleri açıklamaktadır. Benny Morris, Ilan Pappe, Avi Shlaim, Tom Segev, Baruch Kimmerling, Simha Flappan ve Joel Miqdal gibi akademisyenlerin oluşturduğu bu grup, ateist Siyonist düşünceye sahip Yahudilerden de tepki görmektedir. Arapların Yahudilerden aşağı bir ırk oldukları, İsrail’in düşmanlarla çevrili bir bölgede ayakta kalmaya çalışan küçük bir ülke olduğu, Filistinlilerin İsrail’i yok etmek isteyen teröristler olduğu ve bu gözü dönmüş teröristlerin her türlü müdaheleyi hak ettikleri gibi sözde ‘kutsal yalanlar’, bu kişilerin yıllardır üzerinde durdukları konulardır. Örneğin yeni tarihçilerin en önemli isimlerinden Tom Segev “bizim gerçek bir tarihimiz yok, sadece mitolojimiz var” şeklindeki sözleriyle İsrail Devleti tarafından oluşturulan tarihe bakış açısını ortaya koymaktadır.2 Eskiden sadece İslam dünyası tarafından dile getirilen bu haklı eleştiriler, bugün tarihi tarafsız olarak değerlendiren pek çok Yahudi ve Hıristiyan akademisyen tarafından da yüksek sesle ifade edilmektedir.

Ateist Siyonizmi 19. yüzyılın ırkçılığa dayalı sömürgeci ideolojilerinden biri olarak gören ve ateist Siyonist ideolojinin neden olduğu vahşetin izlerine şahit olan bu kişiler, ‘İsrail’in kendisini yok etmek isteyen düşmanlarla çevrili, küçük ve yalnız bir ülke’ olduğu efsanesinin hiçbir gerçeklik payı içermediğini dile getirmektedirler. Nitekim İsrail bugüne kadar uygulamaları ile pasif ve sadece kendisini savunmaya çalışan küçük bir ülke değil, son derece saldırgan ve baskıcı politikalar izleyen işgalci ve şiddet yanlısı bir devlet olduğunu ispatlamıştır.

İsrail Ha’aretz gazetesi yazarlarından olan Gideon Levy, Profesör Benny Morris’in Correcting A Mistake: Jews and Arabs in Palestine/Israel, 1936-1956, (Bir Hatayı Düzeltmek: Filistin/İsrail’de Araplar ve Yahudiler, 1936-1956) adlı kitabı üzerine yazdığı makalesinde, İsrail’in ‘kutsal yalanları’nın deşifre edilmesini savunmuştur. Morris’in kitabında dile getirilen ve şahitlerin ifadeleri ve gizli tutanak kayıtları ile ispat edilen ateist Siyonist vahşetin detaylarını okuduktan sonra Levy duygularını şöyle dile getirmiştir:

Biz çok iyiyiz (ve çok kötü şeyler yaptık). Biz çok haklıyız (ama pek çok haksızlığa sebep olduk). Biz çok güzeliz (ama icraatlarımız pek çok çirkinliğe aracı oldu). Ve bizler çok masumuz, ama çok fazla yalan söyledik – kendimize ve dünyaya yalanlar ve sadece yarı doğru bilgiler aktardık. Bizlere gerçekler söylenmedi, bize sadece iyi olan yönlerimiz öğretildi. Ama herşeyin ötesinde bizim hiç haberimiz olmayan pek çok karanlık bölüm var.3

İsrael Shahak’ın Yahudi tarihini farklı bir bakış açısıyla ele aldığı Jewish History, Jewish Religion and the Weight of Three Thousand Years (Yahudi Tarihi, Yahudi Dini ve Üç Bin Yılın Ağırlığı) adlı eseri.

Polonya doğumlu bir Yahudi olan ve 40 yıldan uzun bir süre İsrail’de yaşamış ve 2001 yılında hayatını kaybetmiş olan kimya profesörü Israel Shahak da, İsrail’in insan haklarını ihlal eden ateist Siyonist uygulamalarını eleştiren ünlü yazarlardan birisidir. Shahak, Jewish History, Jewish Religion and the Weight of Three Thousand Years (Yahudi Tarihi, Yahudi Dini ve 3 Bin Yılın Ağırlığı) adlı kitabında ateist Siyonizmin tüm dünya halkları için nasıl büyük bir tehdit unsuru olduğunu şöyle dile getirmektedir:

Bir Yahudi devleti olarak İsrail sadece kendisi ve komşuları için bir tehlike unsuru olarak kalmamakta, dünyadaki tüm Yahudiler, Ortadoğu’da veya diğer bölgelerdeki tüm dünya ülkeleri ve milletleri için büyük bir tehlike içermektedir.4

“İsrail’de en nefret edilen İsraillilerdenim” diyen Ilan Pappe de yeni tarihçilerin görüşünü paylaşan ünlü Yahudi akademisyenlerden birisidir. Kendisi ile yapılan bir röportajda, İsraillilerin neden Filistin halkına yapılan zulmü fark edemedikleri sorulduğunda verdiği cevap oldukça düşündürücüdür:

Bu aslında daha çocuk yuvalarında başlayan, Yahudi kız ve erkeklerini bütün hayatları boyunca takip eden, çok uzun bir fikir aşılama sürecenin meyvesidir. Böylesine güçlü bir aşılama mekanizması ile inşa edilen bir fikri söküp atmanız çok zordur. İlkel, neredeyse henüz var olmamış ve düşman olan diğer insanlara karşı faşist bir bakış açısı kazandırır. O bir düşmandır ve ilkel olduğu, Müslüman ve anti-semit olduğu için düşmandır, yoksa bizler onun topraklarını işgal ettiğimiz için değil.5

İsrailli çocukların büyük çoğunluğu çok küçük yaşlardan itibaren ateist Siyonist ideolojiyi öğrenmeye başlarlar. Ancak bu ideolojinin ırkçı anlatımlarının gençler üzerinde çok olumsuz etkisi olmaktadır.

Tüm bu düşünür, stratejist ve yazarların tek ortak yönleri ateist Siyonist ideolojiye karşı olan düşünce ve çalışmaları değildir. Bu kişilerin en önemli ortak paydalarından birisi de hepsinin antisemit olmakla suçlanmalarıdır. Bugüne kadar Filistin’de yaşananları tarihi gerçekler ve belgelerle ele alan ve ateist Siyonizmi eleştiren her türlü makale, kitap ve bu çalışmaları yapan kişiler antisemit olmakla itham edilmişlerdir. Bunun en son örneği de İngiliz BBC kanalı olmuştur. 1982 yılında Sabra ve Şatila kamplarında gerçekleştirilen katliamla ilgili bir belgesel yayınlayan kanal yöneticileri ve programı hazırlayan ekip, İsrail Devleti tarafından antisemitizmle suçlanmıştır.

Aslında bu, ateist Siyonistler ve ateist Siyonizme sempati duyanlar tarafından kullanılan bir etkisizleştirme ve karalama yöntemidir. Hatta ateist Siyonistler, ateist Siyonizmi eleştiren Yahudileri karalamak için de bir kavram üretmişlerdir: ‘Self-hating Jew’ (Kendi benliğinden nefret eden Yahudi). İsrail’i eleştiren Yahudileri bu kavramla ifade eder ve böylelikle onları psikolojik olarak sorunlu birer “vatan haini” gibi lanse ederler. Bu suçlamaları öne sürerken ateist Siyonistlerin amacı, kuşkusuz ateist Siyonizm karşıtı çalışmaları baltalamaktır.

Oysa bu gibi ‘ırkçılık’ temelli suçlamalar, özellikle Müslümanlara karşı yöneltildiğinde son derece yersiz ve mantıksız bir suçlama halini almaktadır. Çünkü Müslümanların inançları gereği herhangi bir ırkçı görüşü ve düşünceyi savunmaları mümkün değildir. Nitekim tarih de bunun kanıtıdır. Avrupa tarihinde görülen ve dini taassuptan kaynaklanan engizisyon uygulamaları veya ırkçı fikirlerden doğan antisemitizm hiçbir zaman İslam dünyasında görülmemiştir. Yahudilerle Müslümanlar arasında 20. yüzyılda Ortadoğu’da doğan çatışma ve huzursuzluk ise, bazı Yahudilerin din dışı, ırkçı bir ideoloji olan ateist Siyonizmi benimsemelerinden kaynaklanmıştır ki, bunun sorumlusu Müslümanlar değildir.

İsrail Askerleri İşgal Altındaki Topraklarda Görev Yapmayı Reddediyor

1967 Savaşı’ndan sonra İsrail’in önde gelen aydınlarından Yeshayahu Leibowitz, İsrail’in işgal ettiği topraklardan mutlaka çekilmesi gerektiğini, eğer bu gerçekleşmezse akan kanın hiçbir zaman durmayacağını belirtmişti. Leibowitz’e göre, işgal altındaki topraklarda görev yapan İsrail askerleri arasından 500 kişinin “biz burada görev yapmak istemiyoruz” diyerek geri çekilmeye cesaret edebilmesi, İsrail toplumuna yıkımdan başka bir şey getirmeyecek olan bu işgali sona erdirmenin belki de tek yolu idi.6

Aksa İntifadası’nın şiddetlendiği günlerde bir grup İsrail askeri, Leibowitz’in ortaya attığı bu fikri hayata geçirdi. Ocak ayının ortalarında, yaklaşık 25 askerin ortak imzası ile İsrail basınında yer alan bir açık mektup, bu askerlerin işgal altındaki topraklarda görev yapmayı reddettiklerini bildiriyordu. Aslında askerlerin bu çıkışı, İsrail ordusunda ilk defa rastlanılan bir durum değildi. 1982 yılında Lübnan’ın işgali sırasında yine bir grup -ancak sayıca bugünkünden daha az- asker Lübnan’da sivil halka karşı girişilen soykırımın bir parçası olmak istemediklerini söyleyerek İsrail ordusunda görev yapmayı reddetmişlerdi. Hareketlerini Yesh Gvul (Herşeyin Limiti Var) olarak adlandıran bu askerlerin girişimleri askeri cezaevine gönderilmeleri ile neticelenmişti. 2002 yılı Ocak ayında açıklamalarını yapan askerler ise henüz bir cezai müeyyide ile karşılaşmadılar ve Şubat ayı itibarı ile sayıları 250′yi buldu. Üstelik bu defa barış hareketlerinden, sivil toplum örgütlerinden, din adamlarından, İsrail ve Filistin halkından da büyük destek gördüler. 2004 Şubat ayı itibariyle ise, vicdanlarının sesini dinleyip işgal altında görev yapmayı reddeden İsrailli askerlerin sayısı 1200′ü geçti.

Askerler yaptıkları açıklamada İsrail ordusunun işgal altındaki topraklarda yaşayan Filistinlilere acımasızca ve insafsızca davrandığını, yaşananların insanlık onuruna aykırı olduğunu ve üstelik bunun İsrail’i savunmakla hiçbir ilgisinin olmadığını söylüyor ve şöyle devam ediyorlardı: “1967′den sonra belirlenen sınırların ötesinde, işgal etmek, insanları yurdundan sürmek, onları açlığa mahkum etmek ve bir toplumun tümünü aşağılamak için görev yapmayacağız.”

Açıklamaya imza atan askerlerden Shuki Sadeh, bir İsrail gazetesine yaptığı açıklamada İsrail askerlerinin Filistinli çocuklara öldürmek için ateş ettiklerine şahit olduğunu anlatıyor ve bu olayı yaşarken hissettiklerini şu şekilde dile getiriyordu: “Beni asıl kızdıran şey, askerlerin ‘İşte bir Arap daha temizlendi’ demeleri oldu.”

Teğmen Ariel Shatil de, “önce Filistinliler ateş ediyor, İsrail askerleri ise kendilerini korumak için ateş ediyorlar” iddiasına, yaşadığı olayları anlatarak şöyle cevap vermekteydi: “Ateşi biz başlatıyorduk, onlar da cevap vermek zorunda kalıyorlardı.” Askerler bölgede görev yapmaya devam eden arkadaşlarını uyarmak için hazırladıkları broşürde ise onlara şöyle sesleniyorlardı:

Yargısız infazlara (ordudaki deyimi ile buharlaştırmaya) dahil olduğunuz zaman, halkın evlerini yıktığınız zaman, sivil ve silahsız kişilere ateş açtığınız zaman, zeytin ağaçlarını söktüğünüz zaman, yiyecek ve ilaç teminine engel olduğunuz zaman, uluslararası kanunlarca suç olarak belirlenmiş eylemleri yapmış oluyorsunuz.7

Görev yapmayı reddetme kararını vermesi oldukça uzun bir süre alan Assaf Oron adlı asker ise, bu topraklarda görev yaptığı müddetçe çok vahşi uygulamalara tanıklık ettiğini belirtmekteydi. Oron yaşadıklarını ve çözümün ne olduğunu şöyle anlatmaktaydı:

Gazze’ye giderken askerler otobüste, birbirlerine ‘kahramanlık’ hikayeleri anlatıp İntifada’da hangisinin en iyi dayağı attığı konusunda (unutanlar için hatırlatmakta fayda var, dayak öldürene kadar dövmek anlamına gelmektedir) birbirleri ile yarışıyorlardı. Zaman geçtikçe mantıksızlıklar, nefret ve kışkırtma daha tırmanıyor, bunlar tırmandıkça İsrail ordusunun generalleri orduyu tam bir terör organizasyonuna çeviriyorlardı… Bir müddet sonra yalnız olmadığımı fark ettim..Bizler Allah’a inanıyoruz. Irk ayrımının dinde yeri olmadığını düşünüyoruz, ırk üstünlüğüne inanmak puta inanmak gibidir ve puta tapmak din dışıdır. Böyle bir puta tapanların saptıkları yol en sonunda kendilerini ateşe götürecektir.8

Askerlerin Açıklamasından Bir Bölüm

İşgal topraklarında görev yapan biz komandolar ve erlere verilen emirler ve direktiflerin ülkemizi korumakla veya ülkemizin güvenliği ile hiçbir ilişkisi yoktur. Bunlar tamamen Filistin halkı üzerindeki kontrolümüzü ölümsüz kılmak için verilen emirlerdir. Bizler bu işgalin her iki taraf için de kanlı neticelere sebep olduğunu gördük,

Bizler, bu ülkede büyürken öğrendiğimiz tüm değerlerin işgal altındaki topraklarda görev yaparken verilen emirler ile çeliştiğini fark ettik,
Bizler, işgali devam ettirmenin bedelinin İsrail ordusunun insani değerlerini kaybetmesi ve İsrail toplumunun çöküntüye uğraması olduğunu anladık,
Bizler, bu toprakların İsrail’e ait olmadığını ve yasa dışı yerleşim yerlerinin en sonunda mutlaka boşaltılacağını biliyoruz,
Bizler, bu açıklama ile, yerleşimi sürdürme savaşına katılmayacağımızı deklare ediyoruz,
Bizler, 1967′de belirlenen sınırların ötesinde savaşmayı, işgali, insanları yurtlarından sürmeyi, onları açlığa mahkum edip aşağılamayı reddediyoruz,
Bizler, bu görev dışında İsrail ordusunun vatanımızı savunmak için bize vereceği herhangi bir görevi yerine getireceğimizi bildiriyoruz, ancak işgali ve baskıyı devam ettirmenin bu misyonla hiçbir alakası olmadığını biliyoruz ve bunun bir parçası olmayacağız.

İsrail askerlerinin işgal altındaki topraklarda görev yapmayı reddetmesi Batı basınında da yankı buldu. Pek çok gazete ve dergi İsrail askerlerinin bu çıkışına yer verdi. The Nation dergisi, “Savaş Karşıtı Hareket İsrail’de Büyüyor” başlığı ile bu gelişmeyi ele alırken, Houston Chronicle gazetesi, bu askerlerden birinin sözlerini haberin başlığı olarak verdi: “İsrail Askeri: Ahlakım İşgali Reddediyor.” Askerler seslerini duyurmak için açtıkları internet sitesinde ise samimi Yahudilerin şiddetten ve kinden sakınmaları gerektiği, çünkü Allah’ın bunları yasakladığı üzerinde durmaktadırlar.

BARIŞ YANLISI YAHUDİLER VE MÜSLÜMANLAR EL ELE İsrail’in Filistin topraklarında açtığı kanunsuz yerleşim bölgeleri sadece Müslümanlar değil, Hıristiyanlar ve Yahudiler tarafından da protesto edilmektedir. Yukarıdaki gösteri de diğerleri gibi İsrail askerlerinin şiddetli müdahalesi sonucunda dağıtılmıştır. Sadece Filistinli Müslümanlar değil, dünyanın dört bir yanındaki barış yanlısı Yahudiler de İsrail Devleti’nin uygulamalarını eleştirmekte, sık sık protesto gösterileri düzenlemektedirler. Ghada Karmi: “Ben Filistinli bir Arabım. Kudüs’te doğdum. Filistin benim ana yurdum. Ama oraya dönemiyorum.” Yer: İsrail Büyükelçiliği, Londra, 1973 Ellen Siegel: “Ben Amerikalı bir Yahudiyim. Amerika’da doğdum. İsrail benim ana yurdum değil. Ama ben oraya dönebiliyorum.” Yer: İsrail Büyükelçiliği, Londra, 1992

Müslümanın Yahudilere Bakışı

İsrail’in Müslümanlara yönelik uyguladığı teröre karşı, her Müslüman doğal ve meşru olarak tepki duyar. Ancak her konuda olduğu gibi bu konuda da adaleti ayakta tutmak ve ön yargılı davranmamak gerekmektedir. Her Müslüman, ateist Siyonist Yahudilere karşı çıkarken, masum Yahudilere karşı zulüm yapılmasını, adaletsizce davranılmasını da engellemekle yükümlüdür.

Her türlü ırkçılık gibi antisemitizm de İslam ahlakına aykırıdır. Bir Müslüman din, ırk ve etnik köken ayrımı yapmaksızın, her türlü soykırım, işkence ve zulme karşıdır. Müslüman ne Yahudilere, ne de bir başka millete karşı gerçekleştirilen en ufak bir haksız saldırıyı tasvip etmez, aksine telin eder. Kuran’da, yeryüzünde bozgunculuk çıkaranlar, insanlara zulmedenler, haksız yere cana kıyanlar lanetlenir. Bu nedenle de ateist Siyonizme karşı duyulan haklı tepkinin, hiçbir zaman bir tür ‘Yahudi düşmanlığı’ haline gelmemesi gereklidir.
Öte yandan antisemitizm gibi diğer ırkçılık örnekleri de (örneğin zenci düşmanlığı vs. gibi) yine İlahi dinlerin dışındaki çeşitli ideoloji ve batıl inanışlardan kaynaklanan sapkınlıklardır. Bunlar Kuran ahlakına tamamen zıt bir düşünce ve toplum modeli savunmaktadırlar. Antisemitizmin kökeninde nefret, şiddet ve acımasızlık hisleri vardır. Oysa Kuran ahlakı, insanlara sevgi, şefkat ve merhameti öğretir. Müslümanlara, düşmanları olan kimselere karşı dahi adil ve gerektiğinde bağışlayıcı olmayı emreder. Bizlere Kuran’da bildirilen bir İlahi hükme göre, “Kim bir nefsi, bir başka nefse ya da yeryüzündeki bir fesada karşılık olmaksızın öldürürse, sanki bütün insanları öldürmüş gibi olur” (Maide Suresi, 32). Dolayısıyla tek bir masum insanın dahi katli, asla küçümsenemeyecek bir suçtur.

Allah, Kuran’da insanların farklı ırklardan yaratılmış olmalarının bir güzellik olduğunu bildirmiştir. Ancak ateist Siyonizm gibi ırkçı ideolojiler farklı ırklardan, dillerden ve dinlerden insanların birarada huzur içinde yaşamalarına engel olmaktadır.

Dünya üzerinde farklı ırkların ve milletlerin bulunmasının amacı bir çatışma ve savaş değildir. Bu çeşitlilik Allah’ın yaratışındaki bir güzellik, kültürel bir zenginliktir. İnsanlar arasındaki fiziksel farklılıkların Allah Katında hiçbir önemi yoktur. İman eden bir insan tek üstünlüğün takva ile, yani Allah korkusu ve Allah’a imandaki üstünlükle olduğunu çok iyi bilir. Allah Hucurat Suresi’nde bu gerçeği şu şekilde bildirir:

Ey insanlar, gerçekten, Biz sizi bir erkek ve bir dişiden yarattık ve birbirinizle tanışmanız için sizi halklar ve kabileler kıldık. Şüphesiz, Allah katında sizin en üstün olanınız, (ırk ya da soyca değil) takvaca en ileride olanınızdır. Şüphesiz Allah, bilendir, haber alandır. (Hucurat Suresi, 13)

Kuran’da ırklar arasında en ufak bir ayrım yapılmadığı gibi, farklı inançlardaki insanların da aynı toplum yapısı altında barış ve huzur içinde yaşamaları teşvik edilir. Yine Kuran’da bizlere öğretilen temel bir bakış açısı da, insanlar hakkında belirli bir ırk, halk veya dinden oldukları için topluca hüküm vermemektir. Her farklı insan topluluğunun içinde iyiler de kötüler de bulunur. Kuran’da bu ayrıma dikkat çekilir. Örneğin Ehli Kitabın bir kısmının Allah’a ve dine karşı isyankar oldukları anlatıldıktan sonra, bunun istisnası da belirtilir ve şöyle denir:

Onların hepsi bir değildir. Kitap Ehlinden bir topluluk vardır ki, gece vaktinde ayakta durup Allah’ın ayetlerini okuyarak secdeye kapanırlar. Bunlar, Allah’a ve ahiret gününe iman eder, maruf olanı emreder, münker olandan sakındırır ve hayırlarda yarışırlar. İşte bunlar salih olanlardandır. Onlar hayırdan her ne yaparlarsa, elbette ondan yoksun bırakılmazlar. Allah, muttakileri bilendir. (Al-i İmran Suresi, 113-115)

Sonuç olarak, Kuran’ın kıstaslarıyla düşünen ve Allah’tan korkup-sakınan biz Müslümanların, Yahudilere karşı, dinleri ve inançları nedeniyle bir husumet beslemeleri mümkün değildir. Dolayısıyla Filistin-İsrail arasındaki çatışma incelenirken de hep bu bakış açısı ile olaylar araştırılmış, Yahudi ulusu veya Yahudi dini değil ırkçı ve kan dökücü bir devlet kurmaya ve sürdürmeye yönelten ateist Siyonist ideoloji hedef alınmıştır.

2- http://www.linguafranca.com/9708/mahler.9708.html
3- Gideon Levy, Ha’aretz Book Review, 3 Kasım 2000
4- Israel Shahak, Jewish History, Jewish Religion and the Weight of Three Thousand Years, AMEU, 1994, s. 5
5- Badouin Loos, An Interview With Ilan Pappe, 29 Kasım 1999, www.msanews.mynet.net
6- The Nation, An Antiwar Movement Grows in Israel,25 Şubat 2002
7- The Nation, An Antiwar Movement Grows in Israel,25 Şubat 2002
8- http://lists.econ.utah.edu/pipermail/rad-green/2002-February/ 003007.html